Baan Phluang Sanctuary ปราสาทบ้านพลวง ปราสาทหินทรายสีขาว มีความงดงามยิ่ง ของจังหวัดสุรินทร์

ปราสาทบ้านพลวง(Baan PhluangSanctuary) ต.บ้านพลวง อ. ปราสาท จ.สุรินทร์ 

เป็นปราสาทหินทรายสีขาวทั้งหลัง

ตั้งบนฐานศิลาแลงล้อมรอบด้วยคูน้ำวางผังเป็นรูปตัวยู 

เป็นศิลปะสมัยบาปวน(Baphuon)ราวพ.ศ.๑๕๖๐-๑๖๓๐

สร้างเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส

มีประตูทางเข้าทางเดียวทางทิศตะวันออก
มีทับหลังที่แกะสลักงดงามเป็นรูปพระอินทร์ทรงช้างเอราวัณ

ทิศเหนือสลักเป็นพระศิวะปราบนาคกาลิยะ 

 ส่วนทางทิศตะวันตกยังแกะสลักไม่เสร็จ 

ปราสาทหลังนี้ในปีพ.ศ.๒๕๑๔-๒๕๑๖ นายแวนส์ เรย์ ชิลเดรส(Mr. Vance R. Childress) 

นักศึกษามหาวิทยาลัยคอร์แนล ประเทศสหรัฐอเมริกา

ได้ปรับปรุงบูรณะใหม่โดยเทคนิคอนาสติโลซีส (Anastylosis) คือรื้อออกทั้งหมดแล้ว
นำหินมาเรียงใหม่ตามเดิม ได้เสริมฐานและส่วนชำรุดด้วยหินใหม่ 

 พิจารณาเห็นร่อง

รอยของภาพแกะสลักนางอัปสราคู่กับทวารบาล แต่ไม่สมบูรณ์เห็นเพียงร่าง

น่าเสียดายครับ ไม่ได้เห็นนางอัปสรา

ของปราสาทบ้านพลวงว่าจะมีลักษณะงดงามเท่าปราสาทศีขรภูมิหรือไม่ ครับ

เพชรเม็ดงามที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์และรักษาไว้คู่เมืองสุรินทร์ นั่นคือ

ปราสาทศีขรภูมิเป็นปราสาทอิฐ๕องค์

ตั้งบนฐานศิลาแลงหันหน้าไปทางทิศตะวันออก

เสากรอบประตูเป็นหินทรายสลักลวดลายวิจิตรงดงาม 

 ปรางค์ประธานทับหลังสลักเป็นภาพ

ศิวนาฎราชสิบกรร่ายรำเหนือหงส์๓ตัวยืนบนหน้ากาล

ด้านล่างสลักเป็นเทพทรงดนตรีประกอบจังหวะ 

จากลวดลายสลักเป็นศิลปะขอมแบบบาปวนพ.ศ.๑๕๐๐-๑๖๕๐และแบบนครวัดพ.ศ.๑๖๕๐-๑๗๐๐เป็นเทวสถานศาสนาฮินดูลัทธิไศวนิกายและต่อมาพุทธศตวรรษที่๒๒ปรับปรุงเป็นวัดของพุทธศาสนา ปรากฎจารึกอักษรธรรมบนกรอบประตูในปรางค์องค์รองไว้ชัดเจนครับ

ความเชื่อเรื่อง "การกวนเกษียรสมุทร" นี้
ทำให้เกิดนางอัปสรหรือนางอัปสราขึ้น ครับ

การกวนเกษียรสมุทร เกิดจากอวตารหนึ่งของพระนารายณ์อวตารเป็นเต่า

รอรับเขามัทระเพื่อกวนทำน้ำอมฤตเมื่อดื่มแล้วจะเป็นอมตะ

ใช้พญานาควาสุกรีเป็นเชือกพันภูเขา

ให้ยักษ์ชักทางหัวนาคเทวดาชักทางหาง

 เกิดสิ่งของวิเศษขึ้นได้แก่โคสุรภีเทพีแห่งสุราชื่อวารุณี ต้นปาริชาต ช้างเอราวัณ ม้าอุจไฉยศรพ นางอัปสร พระจันทร์ ดอกบัวภายในมีพระลักษมี พิษร้าย และน้ำอมฤต ไทยเรียกการกวนเกษียรสมุทรว่า"ชักนาคดึกดำบรรพ์"

(การแสดงประกอบ แสง สี เสียง ปราสาทศีขรภูมิในงานช้างสุรินทร์ปี2556 

โดยโรงเรียนศีขรภูมิพิสัย เรื่อง ศิวนาฎยคีตา ศรีศิขรินทราเทวาล้ยครับ)

story&photo by อ.สุดใจ สะอาดยิ่ง

รัฐนาแลนด์

สถาปัตยกรรมขอมโบราณ

(โปรดติดตามการลงข้อมูล  ปราสาทสด๊กก๊อกธม อ.โคกสูง จ.สระแก้ว)